Clausewitz’ Nebel des Krieges, de onzekerheid in het situationeel bewustzijn die een oorlog met zich meebrengt, hangt niet alleen over het slagveld, maar bedekt in steeds dikkere en ondoorzichtige wolken het speelveld van menig organisatie. De toekomst is onvoorspelbaarder dan ooit, maar toch organiseren we alsof we ons in een gecontroleerde en voorspelbare omgeving bevinden.
Controle, gedetailleerde procedures en centralisatie van bevoegdheden werken prima in stabiele, rustige of voorspelbare omstandigheden, maar in tijden waarin crisis op crisis stapelt, de levensduur van organisaties steeds korter wordt en het tempo van innovatie niet terugvalt, is iets anders nodig. Dergelijke omstandigheden vragen om wendbaarheid en adaptiviteit. Om initiatief, daadkracht en creativiteit op ieder niveau, niet alleen in de top. En om dat te bereiken is er een andere denkwijze nodig. Een denkwijze die schuurt met onze natuurlijke neiging tot controle, die onze blinde vlek voor vereenvoudiging uitdaagt en die ons uit onze comfortzone trekt. Het is een manier van denken die niet altijd comfortabel voelt, maar zowel voor de organisatie als haar leiders en teamleden, tot de best mogelijke uitkomsten leidt.
Verwacht geen boek met een heldere template, geen format om in te vullen of procedure om uit te rollen. Wendbaarheid is niet gebaat bij een starre werkmethode, maar bij een heldere denkwijze. Het is geen wetenschap, maar een kunst. De kunst van het wendbaar organiseren.
Edwin Zasada is werkzaam als zelfstandig human performance specialist. Hij is auteur van het standaardwerk 'Over wilskracht: Een zoektocht naar zelfdiscipline'.
