Het rancuneuze gif gaat over een typisch kenmerk van de mens. Rancune, ook wel ressentiment of wrok genoemd, is een uiting van onvrede die zich kenbaar maakt door slachtoffergevoel, boosheid en beschuldigingen. De oorzaak van deze boosheid zoekt men in een ander. Deze treft het verwijt, heeft het gedaan en wordt dus als schuldig gezien. Daders laten zich altijd wel vinden, verdachtmaking is erg vindingrijk.
Het boek gaat in op de actualiteit van dit verschijnsel. Aan de hand van een groot aantal voorbeelden wordt duidelijk gemaakt, hoe rancune het samenleven kan ontwrichten. Ook nu infecteert dit gif de onderlinge verhoudingen in Nederland. Rancuneus gedrag dreigt zelfs normaal te worden en zich zonder schaamte te mogen uiten. Als de remmen wegvallen kan dit tot gevaarlijke uitwassen leiden, zoals het afwentelen van opgeklopte boosheid op gehele bevolkingsgroepen. Het spookbeeld van de jaren dertig dringt zich weer op.
Het rancuneuze gif biedt een analyse van dit probleem, maakt de vele gevaren duidelijk en wijst op mogelijke uitwegen.
