In het dagelijks leven van een kind zijn constant prikkels en invloeden. Thuis, op school, bij sport en in de media komen zij in aanraking met verschillende normen, waarden en verwachtingen waar ze aan moeten en of willen voldoen.
Als kinderyogadocente en als moeder ervaar ik dat veel jonge kinderen onzeker zijn over zichzelf. Het proces van conditionering is inherent aan opvoeden maar brengt ook lagen over de ziel aan waardoor de echte "ik" van een kind kan ondersneeuwen. Doe ik het goed? hoor ik er bij? wat wil de ander en wat wil ik zelf? Zijn vragen die in mijn yogalessen regelmatig voorbijkomen. Dat kan leiden tot piekergedachten, innerlijke onrust en zelfs tot lichamelijke klachten.
Volgens de natuurgeneeskunde is de buik het centrum van de emoties. Een soort "opslagplaats" voor alle prikkels en invloeden. Soms zit een kinderbuik zo "vol" van onrust en of onzekerheid dat een veelgenoemde klacht buikpijn is. Ik merk dat het kinderen helpt hen tools te bieden om die onzekerheid om te buigen tot iets positiefs. Een krachtige positieve gedachte.
"TOP!" is een boek waarin op kindniveau kennis wordt gemaakt met de kracht van de samenwerking tussen gevoel en verstand/het denken. Vaak zijn het onze gedachten, bij een situatie, die maken hoe we ons voelen. Kinderen zijn zich meestal (nog) niet bewust van dit fenomeen. Voor hen is het vaak de situatie (bijvoorbeeld een ruzie met een klasgenootje of oorlogsbeelden op het jeugdjournaal) welke hen een rotgevoel bezorgt. Ze realiseren zich niet dat het de gedachte over deze situatie is (bijvoorbeeld nu wil ze geen vrienden meer met me zijn of straks komt er ook oorlog in Nederland) welke het rotgevoel veroorzaakt. De bewustwording van een negatieve gedachte, het onderzoeken van die gedachte en deze leren ombuigen naar iets positiefs kunnen van waarde zijn voor de ervaring van een blij gevoel en een minder "volle" buik.
Allereerst leer ik het kind afstand te nemen van de gebeurtenis. Dit doe ik middels het leren een "vogel te zijn". Een vogel symboliseert letterlijk van buitenaf naar de situatie kijken. In vrijheid alle lagen van conditionering en patronen loslaten. Onder al die lagen zit de meest pure vorm van waarnemen. Als je op afstand kijkt naar wat er gebeurt is het eenvoudiger om gedachten te analyseren. Tevens geeft deze vrijheid ruimte voor positieve inzichten.
Dit positief leren denken heb ik in drie "TOP!" stappen geformuleerd. Een voor kinderen makkelijk te onthouden term en overal en altijd toepasbaar:
Test:
-is het waar wat ik denk?
Onderzoek:
-vind ik deze gedachte fijn?
-helpt deze gedachte mij?
-wat vind ik wel een fijne gedachte?
Pas toe:
-ik denk aan deze fijne gedachte
Vaak kan stap 1. door het kind met "nee" beantwoord worden en blijkt, soms na wat doorvragen, de gedachte meer een angst, aanname of veronderstelling te zijn. Wanneer stap 1. wel met "ja" beantwoord wordt is het toch belangrijk om alle "TOP!" stappen af te lopen omdat het kinderen zo kan leren dat je altijd positieve gedachten kan blijven bedenken en toepassen.
Bij stap 2. zullen veel kinderen inzien dat ze de gedachte van stap 1. helemaal niet fijn vinden. Dat het ze niet helpt om dit te denken. Niks hebben aan deze gedachte. Wanneer het kind een andere fijne gedachte bedenkt en deze toe past, stap 3., zal dat (soms na enige tijd herhalen) een positief gevoel opleveren. Het kan helpen om de fijne gedachte op te schrijven, liefst door het kind zelf, op een mooi versierd kaartje of in een dagboekje. Hoe vaker het kind de fijne gedachte ziet en er aan denkt hoe beter het werkt.
Vanzelfsprekend kan "TOP!" per situatie, per moment en per kind verschillen. Per slot van rekening heeft niet elke situatie, elke moment, elk kind een zelfde emotie en/of gedachtegang.
"TOP!" is maatwerk en het is van belang dat een kind zelf gestimuleerd word om de gedachten te onderzoeken. Daarmee bedoel ik dat het zijn doel voorbij schiet wanneer u als volwassene de gedachten invult. Vooral bij stap 2, het bedenken van de fijne gedachte, is het essentieel dat het kind hier zelf een actieve rol in heeft. Een kind weet over het algemeen heel goed wat het nodig heeft. Geen sociaal wenselijke maar eigen behoeften worden in beeld gebracht.
Uiteraard is het niet mijn bedoeling om de gevoelens van een kind te bagatelliseren. Mijn visie is dat je door "TOP!" een kind juist uiterst serieus neemt. Doordat je het gevoel respecteert (het mag er zijn) en de gedachte onderzoekt, laat je het kind volledig in zijn waarde. Je reikt hen de middelen naar de schat die in hen zelf verborgen ligt en geeft zo erkenning en respect. Positief leren kijken en denken helpt ieder kind in hun reis die "het leven" heet. Een verrijking voor alle kinderen om ze een kijkje in zichzelf te geven en de kracht van hun eigen gedachte laat ervaren. Dat geeft niet alleen zelfinzicht maar ook zelfvertrouwen. En dat voelt TOP!
Met bovenstaande als uitgangspunt zijn de personages en het verhaal van Yogi en Stip ontstaan. Ik hoop dat het kinderen en hun ouders/verzorgers/opvoeders een hulpmiddel voor een positievere blik op het leven kan bieden. Dat het "voer" mag zijn voor mooie gesprekjes, humor, inzicht en ontwikkeling. Uiteraard heeft dit boekje niet een uitsluitend educatieve functie.
Ik wens een ieder bovenal heel veel liefdevolle (voor)leesmomentjes!
