Laonikos uit Athene was een tijdgenoot van de Val van Constantinopel in 1453 en de verovering van het Byzantijnse Rijk door de Osmaanse Turken. Hoe heeft het zover kunnen komen? Om die vraag te beantwoorden zette Laonikos zich kort na de Val tot het schrijven van zijn geschiedwerk: de ‘onderzoekingen’ die u nu in handen heeft.
Onderzoekingen dus, en geen kroniek, geen politieke of militaire geschiedenis en vooral ook: geen kruistochtretoriek, geen afbranden van de Turken, van de islam. Laonikos schrijft met open geest en met de zakelijke benadering van de klassieke historicus Thucydides die hem tot voorbeeld diende, maar ook met de belangstelling voor andere volken en culturen die hij van Herodotus kende. Het resultaat is een eigenzinnige geschiedenis van de zwanenzang van Byzantium en de opkomst van het Ottomaanse Rijk.
Laonikos heeft ons een historisch en literair werk gegeven dat een stem uit het verleden toevoegt aan hedendaagse discussies over culturele diversiteit en de West-Europese blik op de wereld. Zo presenteert hij een verfrissende, soms verrassend ‘moderne’ visie op culturele verscheidenheid.
De uitgave van dit bijzondere geschrift is van groot belang voor een breed publiek van historisch geïnteresseerden, in het bijzonder voor lezers met belangstelling voor geschiedschrijving, de klassieke wereld en de late middeleeuwen, in het bijzonder de Byzantijnse en de Osmaanse wereld.
Deze eerste Nederlandse vertaling van Laonikos is van de hand van Nico de Glas (†) en Han Lamers, die ook de inleiding en de noten heeft verzorgd.
